Vertaling:  Janneke Stelling
Read this article in English

Toen mijn vrienden hoorden dat ik bezig was met een artikel over linnenbinding, snakten ze naar adem. “Maar je hebt een computergestuurd weefgetouw, met 24 schachten! Je kunt elk weefsel weven dat je maar wilt! Waarom zou je een artikel schrijven over linnenbinding?”

Het antwoord is simpel: linnenbinding is ongelofelijk veelzijdig!
 

 

Linnenbindingstructuur

Linnenbinding (ook wel: platbinding) is de eenvoudigste weefstructuur die er is: over één, onder één.

 

Laat je fantasie de vrije loop

Natuurlijk zijn complexe weefstructuren interessant, maar bij weven heb je zoveel keuzemogelijkheden die niets met de binding te maken hebben: kleur, structuur, dichtheid, nabehandeling, afbeeldingen weven—je kunt letterlijk je hele leven bezig blijven met linnenbinding!
 

Verf je schering (en inslag!)

Een schering verven is heel eenvoudig – haspel de schering, leg hem uit of span hem op een tafel en verf hem met textielverf. Nadat de verf is gefixeerd en de schering is uitgespoeld, kun je de schering opbomen en inrijgen zoals je gewend bent. Door de natuurlijke onregelmatigheden in de scheringdraden waaiert de verf uit, waarbij de ene kleur geleidelijk overgaat in de andere. Zo creëer je een rijke, intrigerende stof.

Banen van twee geverfde scheringen die elkaar afwisselen, of van een geverfde en een effen schering, kunnen een stof nog interessanter maken—en dat allemaal gewoon in linnenbinding.

Een meer geraffineerde – en ingewikkelde – methode om een schering te verven, is ikat. Daarbij wordt de schering in smalle strengen gehaspeld, die strengen worden volgens een patroon op bepaalde plaatsen strak afgebonden en daarna geverfd. Het patroon wordt zo uitgespaard. De strengen worden naast elkaar op het weefgetouw gezet en daar ontvouwen zich de complexe figuren in het weefsel. Het is een tijdrovend precisiewerkje, maar de resultaten zijn prachtig.

De inslag kan ook ikat geverfd worden. In dit weefsel zijn schering en inslag alle twee met de ikatmethode geverfd, een spectaculair effect:

Het is moeilijk te geloven dat dit ‘maar’ linnenbinding is, en toch is het zo!
 

Weef strepen!

Een gestreepte handdoek is aantrekkelijk. Maar wat gebeurt er als je hem opvrolijkt met
dwarsstrepen? Dan krijg je ruiten! Je kunt de wildste kleuren kiezen, of juist een rustig, subtiel palet—gebruik traditionele tartanruiten of creëer je eigen tartan.

Een andere manier om met strepen te werken, is het blokhut-weefsel (log cabin). Hierbij wordt in de schering én in de inslag om en om een donkere en een lichte draad gebruikt. De streeprichting verandert op die plekken waar twee donkere draden naast elkaar worden geregen of ingeslagen. Zo ontstaat een mooi dambordpatroon.

 

Speel met iriserende kleuren

Het is je vast wel eens opgevallen dat sommige weefsels, zoals zijden stoffen uit Thailand,
verschillende kleuren lijken te hebben als je ze van verschillende kanten bekijkt. Deze iriserende kleuren komen prachtig tot hun recht in – je raadt het al – linnenbinding! Hoewel deze kleurenwisseling in veel bindingen zichtbaar kan zijn, is het iriserende effect het sterkste in linnenbindingweefsels. Het levert prachtige en spectaculaire resultaten op. De sjaal hieronder is geweven door Nancy Weber op een rode katoenen schering. Ze gebruikte een streng Mini Mochi sokkenwol voor de inslag. De sjaal toont de steeds wisselende kleuren in iriserend linnenbindingweefsel.

Het iriserende effect is het sterkst als de kleuren complementair zijn (ze liggen dan tegenover elkaar op het kleurenwiel), maar zelfs als de kleuren dicht bij elkaar liggen, kun je het duidelijk zien.

Structuur

Structuur is ook zo’n gebied waar linnenbinding uitblinkt. Omdat het zo’n simpel weefsel is, kan alle aandacht gaan naar oogstrelende structuurgarens. De foto hier beneden toont een eenvoudige theedoek met een schering van niet-gemerceriseerd katoen in natuurlijke kleuren en een inslag van een onregelmatig gesponnen linnenmenging.

In het algemeen geldt: hoe wilder het fantasiegaren, hoe simpeler de weefstructuur moet zijn. Dus, heb je een uniek en interessant garen, laat het dan schitteren in linnenbinding!

Je kunt ook interessante effecten krijgen als je structuurgarens en gladde garens naast elkaar gebruikt. Het voorbeeld hieronder is geweven op een schering van 2/20 mohair, afgewisseld met iets dikkere lusjesmohair, zodat er een ruitpatroon in reliëf ontstaat – zie je de interessante structuren die dat oplevert?

 

Differentiële krimp en bubbelweefsels

‘Differentiële krimp’ is een enge naam voor een heel eenvoudig idee: neem garens die in verschillende mate krimpen, gebruik ze in banen in de schering of de inslag, gooi het weefsel in de wasmachine en voilà! Een weefsel met rimpels en bubbels.

Er zijn verschillende manieren om bubbelweefsels te weven in linnenbinding:

Zet bijvoorbeeld een schering op in banen. Span de ene groep banen heel strak, zet de andere groep losser, en weef met een losse aanslag. (Je hebt een tweede scheringboom nodig voor deze methode. Of je kunt een extra gewicht hangen aan de banen die strakker moeten staan.)

Neem het weefsel van het getouw en was het. De strakgespannen banen zullen nu meer krimpen dan de rest. Zo veroorzaken ze rimpels in het weefsel. Deze techniek heet seersucker.

 Een andere methode om bubbels te weven is hierboven al genoemd. Kies garens die verschillend krimpen en was het weefsel. Door de verschillende krimp krijg je bubbels en rimpels. Het voorbeeld hieronder is geweven op een schering van baantjes Lycra afgewisseld met 10/2 katoen. Bij het wassen zijn de Lycra garens gekrompen, waardoor de katoenen banen in prachtige ruches werden getrokken. De proefjes vóór en na het wassen laten een spectaculaire krimp zien – bijna 50% in de afgewerkte sjaal!

Het garen in dit voorbeeld is niet meer te koop, het was een restant garen. Maar je kunt vergelijkbare resultaten bereiken met een schering van - om en om - banen viltende wol en banen van katoen, zijde of een ander niet-krimpend garen. Wanneer je het weefsel wast in warm water, zal de wol vilten en krimpen. Daardoor worden de andere baantjes gerimpeld.

Het is belangrijk om bij bubbelweefsels los aan te slaan – dit geeft de garens in de schering de ruimte om te krimpen en hun magisch werk te doen. Op de foto ‘vóór het wassen’ is duidelijk te zien hoe losjes is aangeslagen in het proeflapje – het ziet eruit als horrengaas! Maar hetzelfde weefsel zou nauwelijks of niet krimpen als de inslag stevig was aangeslagen.

Meer informatie over bubbelweefsels is te vinden in het fantastische nieuwe boek van Anne Field, Collapse Weave: Creating Three-Dimensional Cloth .

  

Dichtheid

Heb je wel eens een kantachtig weefsel willen weven? Dat kan gewoon in linnenbinding! Je hoeft alleen maar rietopeningen over te slaan tijdens het rietrijgen. Het voorbeeld hieronder is geweven op een schering van 2/20 mohair, twee draden per rietopening in een 40/10 riet. Ik heb de schering in baantjes van 2,5 centimeter door het riet geregen, waarbij ik tussen de baantjes steeds twee rietopeningen oversloeg. Voor de inslag gebruikte ik 2/20 mohair en daartussen weefde ik dunne banen met een ‘vul-inslag’ – een zware, gladde draad die ik eruit trok voordat ik het weefsel waste.

Tijdens het wassen gingen de garens schuiven om de gaten te vullen en zo krijg je een mooi, kantachtig effect.

 

 

Afbeeldingen

Een artikel over linnenbinding zou niet compleet zijn zonder de meest kunstige toepassing: wandkleden! 

De meeste wandkleden worden geweven als inslagrips, waarbij de inslag de schering volledig bedekt. De inslag wordt met de hand ingelegd om prachtige voorstellingen te creëren.

Het verschil met andere weefsels in linnenbinding is, dat de inslag doorgaans niet van zelfkant tot zelfkant gaat – de inslagen gaan maar korte stukjes door de schering. 

Er zijn vele boeken geschreven over de
tapijtweefkunst, en ik zal hier niet proberen alle technieken te bespreken. Maar ik wil ten afscheid nog een inspirerende foto laten zien:

En ja, dit is linnenbinding!

Tot slot

Alle technieken die ik hier heb besproken, werken natuurlijk ook in andere bindingen. Je kunt ingewikkelde kepers weven op een geverfde schering, je kunt dubbelweefsels laten bubbelen, of spelen met structuur en strepen in elke bindingsoort. Maar veel van deze technieken komen het best tot hun recht in linnenbinding, omdat het simpele weefsel fantasiegarens en structuren laat schitteren zonder zelf aandacht op te eisen.

Hopelijk heb ik je kunnen overtuigen dat linnenbinding een fascinerend weefsel is. Je zou jaren en jaren linnenbinding kunnen weven zonder ooit aan het eind te komen van de mogelijke variaties. Het mag dan simpel zijn, maar linnenbinding is absoluut niet saai!

 
Tien Chiu is een van de mede-oprichters van Weavolution, een
trefpunt (en sociaal netwerk) voor handwevers. Ze begon te weven in oktober 2006 en was onmiddellijk verkocht. Ze kan intens genieten van linnenbinding weven, om zich vervolgens te storten op steeds ingewikkelder ontwerpen die ze weeft op haar AVL Workshop dobby getouw met 24 schachten. Op dit moment is ze bezig met het weven en naaien van haar trouwjapon, die (samen met de rest van haar werk) te zien is op haar website.